Danh Mục
Lo lắng khi mang thai là một rối loạn sức khỏe tâm thần xảy ra ở khoảng 1/10 phụ nữ. Căng thẳng trước khi sinh gây ra những thay đổi về thể chất, tinh thần và cảm xúc ở phụ nữ mang thai. Những thay đổi này có thể làm tăng thêm nguy cơ lo lắng ở phụ nữ.
Một số triệu chứng phổ biến của chứng lo lắng là hồi hộp dữ dội, khó thở, lo lắng liên tục về các sự kiện hàng ngày, lo lắng về tương lai, suy nghĩ sợ hãi. May mắn thay, tình trạng bệnh có thể được giải quyết bằng các lựa chọn điều trị bằng thuốc và không dùng thuốc.
Trong bài viết này, Đồ Bé Gái gửi tới các mẹ các dấu hiệu của chứng lo lắng khi mang thai và cách khắc phục tình trạng này.
1Sự khác biệt giữa lo lắng trước sinh và trầm cảm trước sinh
Sự khác biệt cơ bản nhất giữa lo lắng trước sinh và trầm cảm trước sinh là trong khi lo lắng thường được đặc trưng bởi lo lắng dai dẳng, thì trầm cảm được đặc trưng bởi lòng tự trọng thấp, buồn bã hoặc tâm trạng thấp, vô vọng, không quan tâm đến các hoạt động hoặc tham gia xã hội và tự làm hại bản thân.
Dưới đây là tất cả những khác biệt đáng chú ý giữa lo âu trước khi sinh và trầm cảm trước khi sinh.
Lo lắng trước khi sinh
Lo lắng trước khi sinh được biểu hiện bằng sự lo lắng, căng thẳng, sợ hãi và lo lắng khi mang thai hoặc ngay trước khi sinh. Các triệu chứng của lo lắng trước khi sinh bao gồm:
Lo lắng trước khi sinh được biểu hiện bằng sự lo lắng, căng thẳng, sợ hãi và lo lắng khi mang thai hoặc ngay trước khi sinh (Ảnh: Canva)
- Triệu chứng thể chất như cảm giác căng cơ hoặc cảm giác khó chịu hoặc tức ngực.
- Một cơn bộc phát như một cuộc tấn công hoảng sợ. Điều này xảy ra khi nỗi sợ hãi tột độ chiếm quyền kiểm soát cơ thể của mẹ bầu.
- Về mặt tinh thần, người mẹ sẽ phải gánh chịu một tổn thương tinh thần khi thường xuyên lo lắng về một điều gì đó có thể xảy ra với em bé hoặc với chính mình.
- Nó cũng đóng một vai trò quan trọng trong trạng thái cảm xúc của người mẹ. Lo lắng trước khi sinh dẫn đến cảm giác bồn chồn liên tục và tâm trạng cáu kỉnh thường xuyên.
Trầm cảm trước sinh
Chứng trầm cảm trước sinh có thể xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào trong thai kỳ. Nó có liên quan đến sự mất cân bằng nội tiết tố nghiêm trọng và tiền sử trầm cảm của bệnh nhân. Các triệu chứng của trầm cảm trước khi sinh bao gồm:
- Các triệu chứng về thể chất như thiếu năng lượng và buồn ngủ quá mức. Hoặc một số phụ nữ có thể có giấc ngủ kém.
- Khả năng tập trung và trí nhớ kém.
- Mẹ bầu có thể cảm thấy bị tách biệt khỏi môi trường và những người xung quanh. Trầm cảm cũng có thể khiến mẹ bầu trở nên cáu kỉnh.
- Luôn có cảm giác tuyệt vọng, u uất và mất tinh thần, đặc biệt là về tương lai.
Bài viết liên quan: Trầm cảm khi mang thai – bóng đen cảm xúc của mẹ bầu
2Nguyên nhân và các yếu tố gây lo lắng khi mang thai
Không có nguyên nhân chung cụ thể gây lo lắng trong thai kỳ. Những thay đổi về nội tiết tố và sự lo lắng chung khi làm mẹ có thể là nguyên nhân cơ bản gây ra lo lắng ở hầu hết phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể đóng một vai trò hoặc ảnh hưởng đến các tình trạng khác, dẫn đến lo lắng.
Những thay đổi về nội tiết tố và sự lo lắng chung khi làm mẹ có thể là nguyên nhân cơ bản gây ra lo lắng ở hầu hết phụ nữ mang thai (Ảnh: Canva)
Các yếu tố sau đây có thể làm tăng nguy cơ lo lắng khi mang thai:
- Tuổi tác: Các nghiên cứu chỉ ra rằng phụ nữ từ 18 đến 25 tuổi có thể dễ bị lo lắng hơn khi mang thai. Tuy nhiên, mối liên hệ chính xác giữa tuổi tác và sự lo lắng không được xác định, có thể phụ nữ trẻ hơn có thể phát triển chứng lo âu do không đủ kinh nghiệm và kiến thức.
- Giáo dục: Các nghiên cứu thấy rằng phụ nữ ít hoặc không nhận được sự giáo dục có xu hướng dễ bị lo lắng hơn trong thai kỳ.Có thể là những phụ nữ có trình độ học vấn tốt hơn sẽ tìm kiếm sự hỗ trợ thông qua các phương pháp khác nhau và hiểu rõ hơn các giải pháp, giảm bớt ảnh hưởng của lo lắng.
- Thiếu sự hỗ trợ: Những phụ nữ thiếu thốn sự hỗ trợ của gia đình trong thời kỳ mang thai có thể có nguy cơ cao bị lo lắng về việc mang thai và sinh con.
- Tiền sử gia đình: Tiền sử gia đình về chứng lo âu có thể làm tăng khả năng phụ nữ bị lo lắng ở bất kỳ giai đoạn nào trong cuộc đời, kể cả khi mang thai.
- Chất gây nghiện: Phụ nữ nghiện một số loại thuốc hoặc chất gây nghiện có thể cảm thấy lo lắng khi họ cần phải bỏ nó vì sức khỏe của em bé trong khi mang thai. Trong một số trường hợp, người phụ nữ có thể tiếp tục sử dụng các chất gây nghiện, điều này gây ra lo lắng như một tác dụng phụ.
- Tổn thương: Ký ức tồi tệ hoặc trải nghiệm tổn thương trong cuộc sống có thể dẫn đến lo lắng khi mang thai.
- Các vấn đề về mối quan hệ và tài chính: Các vấn đề với người bạn đời và các hạn chế về tài chính là một số yếu tố dễ nhận thấy thường luôn dẫn đến lo lắng về tương lai của em bé.
3Các triệu chứng lo lắng khi mang thai
Các triệu chứng lo lắng trong thai kỳ có thể khác nhau ở mỗi phụ nữ, tùy thuộc vào các yếu tố cá nhân và khả năng chịu đựng của mẹ bầu đối với cảm giác lo lắng. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến:
- Lo lắng cho sức khỏe của em bé đến mức có thể cần đến sự chăm sóc của chuyên gia.
- Bị ám ảnh khi nghĩ về quá trình sinh em bé và làm cha mẹ. Những suy nghĩ này bao gồm mẹ bầu lo lắng không biết mình có trở thành một người mẹ tốt hay không, hoặc liệu có thể sinh ra một đứa trẻ khỏe mạnh hay không.
- Một số phụ nữ có thể có nhịp tim tăng liên tục. Điều này có thể biểu hiện như một cơn hoảng loạn.
- Giảm nhu cầu ngủ hoặc thiếu ngủ do tình trạng quá căng thẳng dẫn đến mất ngủ.
Trong hầu hết các trường hợp, cuộc sống hàng ngày của mẹ bầu sẽ bị ảnh hưởng, do đó mẹ bầu cần nhờ sự trợ giúp của chuyên gia để điều trị càng sớm càng tốt.
4Điều trị chứng lo âu khi mang thai
Bác sĩ sẽ ưu tiên những phương pháp điều trị không dùng thuốc đối với tình trạng lo lắng để tránh bất kỳ biến chứng thai kỳ nào. Các phương pháp điều trị không dùng thuốc được sử dụng bao gồm:
Thiền rất an toàn và có thể thực hiện bất cứ lúc nào để thư giãn và sảng khoái tâm trí (Ảnh: Canva)
- Liệu pháp nhận thức-hành vi: Mục đích của phương pháp này là sửa đổi những suy nghĩ dẫn đến lo lắng và điều chỉnh mức độ lo lắng tự nhiên hoặc hợp lý mà mẹ bầu cảm thấy. Liệu pháp được tùy chỉnh dựa trên các triệu chứng và suy nghĩ cụ thể mà thai phụ gặp phải. Có thể bao gồm nhiều liệu trình, tùy thuộc vào loại liệu pháp được sử dụng.
- Yoga và thiền: Yoga nổi tiếng với tác dụng cân bằng hormone và thư giãn cơ thể. Mẹ bầu có thể áp dụng thiền định để điều chỉnh suy nghĩ của mình. Các mẹ phải hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tập yoga hoặc bất kỳ bài tập thể dục nào khi mang thai. Thiền rất an toàn và có thể thực hiện bất cứ lúc nào để thư giãn và sảng khoái tâm trí.
- Liệu pháp xoa bóp và châm cứu: Liệu pháp này giúp điều chỉnh lưu lượng máu trong cơ thể và làm dịu cơ bắp, từ đó mẹ bầu sẽ cảm thấy bình tĩnh và thư giãn. Các mẹ nên lựa chọn một nhà trị liệu xoa bóp hoặc châm cứu có kinh nghiệm và được chứng nhận để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
Bài viết liên quan: Cần lưu ý tránh những tư thế tập yoga nào cho bà bầu?
5Thuốc điều trị chứng lo lắng khi mang thai
Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) là những loại thuốc được sử dụng phổ biến nhất cho điều trị chứng lo lắng khi mang thai. Những loại thuốc này thường không gây ra bất kỳ vấn đề khuyết tật bẩm sinh nào.
Tuy nhiên, chúng có thể gây ra những ảnh hưởng nhất định cho trẻ sơ sinh như khó bú, bồn chồn, quấy khóc thường xuyên. Những tác động này sẽ giảm dần trong vài ngày sau khi sinh.
Điều quan trọng là mẹ bầu phải uống thuốc dưới sự đồng ý của bác sĩ và tuân theo liều lượng được chỉ định để tránh tác dụng phụ cho bản thân và em bé.
6Mẹo để xoa dịu lo lắng khi mang thai
Giữ tinh thần vui vẻ và bình tĩnh trong những tháng thai kỳ là điều hết sức cần thiết. Điều này giúp giảm các vấn đề lo lắng và nhiều vấn đề sức khỏe khác. Dưới đây là một số cách để giữ cho tâm trí của mẹ bầu bình tĩnh và bình an.
- Ngủ đủ giấc và có thời gian ngủ hợp lý. Thiếu ngủ có thể dẫn đến suy nghĩ và mệt mỏi không cần thiết.
- Ăn các loại thực phẩm tươi sống để cung cấp tối đa chất dinh dưỡng và năng lượng cho cơ thể.
- Tham gia các hoạt động thể chất, chẳng hạn như yoga và thiền theo lời khuyên của bác sĩ.
- Trang bị cho mình kiến thức về những khó khăn và cách điều trị cần thiết để vượt qua sự lo lắng. Các mẹ nên đọc và tìm hiểu về chứng lo lắng khi mang thai từ một chuyên gia sức khỏe tâm thần.
- Sắp xếp thời gian trong ngày để thư giãn và nghỉ ngơi. Sự căng thẳng về thể chất có thể dẫn đến mức độ căng thẳng và lo lắng cao hơn.
- Tham khảo ý kiến chuyên gia sức khỏe tâm thần và cố gắng tìm cách vượt qua lo lắng theo gợi ý của họ.
7Các câu hỏi thường gặp
1. Lo lắng khi mang thai có ảnh hưởng đến em bé không?
Lo lắng khi mang thai có thể ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển của em bé. Sự lo lắng từ mức độ trung bình đến nặng ở các bà mẹ khi mang thai có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nhận thức của trẻ về lâu dài.
Mức độ căng thẳng cao trong khoảng thời gian này có thể làm tăng nguy cơ sinh con nhẹ cân và sinh non. Lo lắng có thể ảnh hưởng đến chế độ ăn uống và lối sống của người mẹ, do đó ảnh hưởng đến cả thai nhi.
2. Có thể dùng thuốc gì có nguồn gốc tự nhiên để điều trị lo lắng khi mang thai?
Một vài loại trà có thể giúp mẹ bầu giảm căng thẳng. Trà bạc hà và trà hoa cúc có tác dụng giảm mức độ căng thẳng.Các mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để biết số lượng & loại trà phù hợp.
3. Lo lắng có thể gây ra khuyết tật bẩm sinh không?
Nghiên cứu cho thấy những sự kiện căng thẳng mà các bà mẹ trải qua có thể làm tăng nguy cơ mắc các khuyết tật bẩm sinh cụ thể. Các dị tật bẩm sinh được thường thấy là dị tật hở hàm ếch, tim và ống thần kinh trong thai kỳ.
Tuy nhiên, nghiên cứu này dựa trên các câu trả lời được nhớ lại của phụ nữ mang thai. Do đó, mức độ nghiêm trọng và thời gian căng thẳng có thể làm tăng nguy cơ khuyết tật bẩm sinh vẫn được kiểm chứng rõ ràng.
4. Lo lắng khi mang thai có thể gây ra chứng tự kỷ không?
Căng thẳng hoặc lo lắng khi mang thai có thể làm tăng nguy cơ thiếu hụt nhận thức ở trẻ em. Các triệu chứng bất thường này có thể tương quan với các dấu hiệu của rối loạn phổ tự kỷ. Do đó, cần có thêm bằng chứng để hiểu mối quan hệ giữa lo lắng khi mang thai và chứng tự kỷ ở trẻ em
5. Lo lắng có thể gây sẩy thai không?
Việc sẩy thai trong thời kỳ thai nghén có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân, trong đó có thể là nguyên nhân gây ra căng thẳng. Tuy nhiên, không có đủ bằng chứng liên quan trực tiếp giữa sự lo lắng với sẩy thai.
Lo lắng khi mang thai là một tình trạng sức khỏe tâm thần phổ biến thường không được chẩn đoán. Mẹ bầu cần nhận biết và quan sát các triệu chứng, đồng thời thận trọng hơn nếu có tiền sử lo lắng.
Mẹ bầu cần nhờ tới sự hỗ trợ tinh thần từ người thân, gia đình và bạn bè của bạn để đối phó với các vấn đề có thể dẫn đến lo lắng. Tuy nhiên, nếu mẹ bầu cảm thấy không có gì thay đổi và tình trạng lo lắng kéo dài trong vài tuần, hãy gặp bác sĩ ngay lập tức.
Sự trợ giúp từ các chuyên gia và việc thay đổi lối sống sẽ góp phần giúp mẹ bầu giảm bớt lo lắng, từ đó mẹ bầu có thể tận hưởng một thai kỳ và sinh con không căng thẳng.
Nguyệt Minh tổng hợp